Cẩm nang du lịch biển Trà Cổ
Du lịch biển Trà Cổ là đến với một trong những bãi biển đẹp nhất ở Việt Nam nằm trên bán đảo Trà Cổ thuộc huyện Hải Ninh tỉnh Quảng Ninh, nơi địa đầu của vùng Đông Bắc Việt Nam tiếp giáp với Trung Quốc. Bãi biển Trà Cổ nằm gần Móng Cái, một thành phố sầm uất và cổ kính giáp biên giới Việt Trung.
Đi đến bãi bãi biển Trà Cổ như thế nào?
Trà cổ cách Hà Nội 350km. Từ Hà Nội bạn đi theo cầu Thanh Trì theo đường quốc lộ 1B hướng đi Lạng Sơn đến Bắc Ninh rẽ phải theo QL18 đi Phả Lại, rồi đến Hạ Long (150km), sau đó đi qua cầu Bãi Cháy, chạy khoảng 200 km đến thành phố Móng Cái. Lưu ý là đường từ Cửa Ông đến Móng Cái nhỏ hẹp, uốn lượn vòng quanh nên bạn cần lái xe cẩn thận. Đến Móng Cái bạn rẽ phải xuôi theo hướng Nam đi khoảng 12km là đến bãi biển Trà Cổ.
Bạn cũng có thể đi bằng tàu thủy theo ven biển từ Hải Phòng (bến Bính) đến Móng Cái (206km) hoặc từ Hạ Long (Hòn Gai) đến Móng Cái (132km, gần hơn đường bộ 50km).
Nếu bạn là người ưa tự do và thích đi phượt thì, bạn có thể bắt xe bus giường nằm Ka Long xuất phát vào các buổi tổi từ bến xe Mỹ Đình, Giải Phóng hay Lương Yên (giá khoảng 220K/ngưới) đi Móng Cái. Xe tới nơi khoảng 4h45 sáng. Sau đó bạn bắt xe bus xuống Trà Cổ.
Các điểm tham quan du lịch tại bãi biển Trà Cổ và vùng phụ cận
Trà Cổ nơi đây có những cảnh quan kỳ vĩ ít nơi nào sánh bằng như Cồn Mang, mũi Sa Vĩ và những di tích lịch sử của nghệ thuật kiến trúc như đình Trà Cổ, chùa Linh Khánh, Nhà thờ cổ miếu Đôi, nhà thờ. Vùng lân cận bãi biển Trà Cổ cũng có nhiều điểm tham quan du lịch với cảnh quan độc đáo cuốn hút du khách như hệ sinh thái rừng ngập mặn Tràng Vinh, Quất Đông, đảo Vĩnh Trung – Vĩnh Thực. Ngoài ra, du khách còn có thể thăm cửa khẩu Quốc tế Móng Cái và thị trấn Đông Hưng thuộc nước bạn Trung Quốc.
Trà Cổ – Ngôi làng Việt cổ trên 500 tuổi
Cách bãi tắm chừng 500m, chính là làng Trà Cổ. Chuyện kể rằng những người dân Trà Cổ đầu tiên đến vùng đất này là những người không may gặp nạn đắm thuyền trong một chuyến đi biển. Họ bao gồm 6 gia đình ngư dân quê ở Đồ Sơn (Hải Phòng) bị bão dạt vào bãi biển Trà Cổ mà thuở ấy chỉ có cồn, bãi hoang vu, sú vẹt và bùn lầy. Không còn phương tiện trở về quê, không có tiền của để sinh sống, họ phải dững những cái chòi tạm bợ lên trên bãi sú để che mưa che nắng, cột kèo bằng sú vẹt, mái lợp bằng cỏ lau. Ngày ngày họ chặt sú, phát lau, đắp bờ, thau chua, rửa mặn, tạo dần những mảnh đất màu mỡ để cấy lúa, trồng khoai. Không còn thuyền đi biển thì họ bắt ốc, bắt còng, cáy để sống qua ngày. Chẳng bao lâu với bàn tay cần cù nhẫn nại, họ đã khai phá ra một vùng quê mới ngày càng trù phú, đông vui. Họ lấy tên quê gốc của mình là hai làng Trà Phương và Cổ Trai (Đồ Sơn) ghép lại đặt tên cho quê mới là Trà Cổ. Để tưởng nhớ tổ tiên đã đặt nền móng cho cuộc sống nơi đây, người dân đã xây dựng nên ngôi đình Trà Cổ vào năm 1463 và để nâng đỡ đời sống tinh thần và tâm linh, họ đã xây dựng chùa Linh Khánh không lâu sau đó.
Đình làng Trà Cổ
Là ngôi đình cổ duy nhất còn lại đến nay trên tuyến biên giới Việt – Trung, cũng là nơi có làng Việt cổ sinh cơ lập nghiệp hàng mấy trăm năm nay. Đình được xây dựng trên bãi cát ở chính giữa làng Trà Cổ xưa, cách mép biển khoảng 150m, mặt quay nhìn ra biển cả mênh mông. Đây là ngôi đình được xây dựng thời Hậu Lê năm Quang Thuận thứ 3 (1463, do một nhóm thợ lành nghề đến từ thôn Đạt Tài, huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa. Đình có quy mô tương đối lớn với kiến trúc sàn gỗ và cột lim vô cùng độc đáo, và là nơi đặt long ngai bài vị thờ 6 vị tổ đầu tiên lập làng.
Xây dựng cách đây hơn 500 năm trước, cách đường biên giới Việt – Trung 4km, trải qua bao biến động của lịch sử, đình Trà Cổ vẫn nguyên vẹn vóc dáng kiến trúc, đường nét chạm khaswsc văn hóa Việt Nam, nội dung hoành phi câu đối tràn đầy hào khí tự chủ tự cường dân tộc, như là một “cột mốc văn hóa” ngời sáng bản sắc dân tộc ở vùng biên cương Đông Bắc.
>>> Xem bài viết chi tiết giới thiệu Đình làng Trà Cổ
Chùa Vạn Linh Khánh
Chùa còn được gọi là chùa Nam Thọ vì nằm ở trên đất thôn Nam Thọ ngày nay, nhưng xưa kia thuộc làng Trà Cổ, cách đình Trà Cổ về phía Đông khoảng 200m, đứng im lìm dưới bóng những cây chay cổ thụ. Chùa có tên chữ là Vạn Linh Khánh tự có thể được xây cùng thời hoặc sau đó không lâu so với đình Trà Cổ. Bố cục của ngôi chùa khá lạ: Tòa thượng điện và tòa bái đường nằm song song, đều có ba gian, mỗi tòa dài 9,38m, rộng 5,6m. Hai dãy hành lang dài 4,8m, rộng 2,5m nối hai tòa trên nhưng không liền khối mà quay lại với nhau thành hình vuông kiểu chữ “hồi”, rất hiếm tháy trong kiến trúc Việt Nam. Chùa Vạn Linh Khánh được các nhà nghiên cứu đánh giá là “một bảo tàng” điêu khắc tượng Phật cổ thu nhỏ của cả vùng Đông Bắc đất nước có giá trị và tính nghệ thuật cao.
>>> Xem thêm: Chùa Vạn Linh Khánh – Bảo tàng nghệ thuật cổ thu nhỏ
Nhà thờ Trà Cổ
Nằm cách bãi biển Trà Cổ không xa và với đường nét kiến trúc tinh xảo nhà thờ Trà Cổ được coi là nhà thờ lớn và đẹp nhất vùng Đông Bắc nước ta. Nhà thờ được xây dựng lần đầu tiên vào năm 1857 bằng gỗ bao gồm 7 gian phục vụ cho các gia đình tín đồ công giáo vì muốn lánh nạn binh đao khói lửa nên tìm đường ra bán đảo Trà Cổ. Trải qua thời gian, nhà thờ đã bị xuống cấp nghiêm trọng và đã được trùng tu vào các năm 1880, 1913, 1930. Trong cuộc chiến tranh biên giới, nhà thờ một lần nữa lại bị tàn phá nặng nề vào năm 1979, cho đến năm 1995 nhà thờ đã được cho xây dựng lại với kiến trúc như trước đây.
Về tổng thể, nhà thờ Trà Cổ dài 130m, rộng 30m, gồm 10 gian, có mái lợp bằng ngói Tàu, tường đắp bằng đá vôi trộn với vỏ sò, hến đập nhuyễn, nằm trong một khuôn viên rộng lớn. Điểm nhấn của nhà thờ là một tháp chuông cao 30m, mất 2 năm để xây dựng. Trên tháp chuông có quả chuông được đúc khoảng năm 1927. Trên các bức tường của nhà thờ được bài trí hàng trăm bức phù điêu chạm khắc tinh xảo, mang lại vẻ đẹp cổ kính, nguy nga.Thánh đường được chống đỡ bằng những hàng cột gỗ lim. Bàn thờ chính sơn son thếp vàng, chạm trổ hoa văn tinh xảo.
Ngày nay, nhà thờ Trà Cổ là điểm tham quan du lịch nổi tiếng không thể bỏ qua của du khách khi tới tham quan du lịch và tắm biển Trà Cổ.
>>> Nhà thờ Trà Cổ – công trình tôn giáo văn hóa cổ kính tại miền biên ải
Mũi Sa Vĩ – điểm địa đầu của Tổ quốc
Mũi Sa Vĩ nơi đặt nét vẽ đầu tiên trên bản đồ của Tổ quốc Việt Nam, là nơi mà bất cứ người Việt Nam nào cũng muốn một lần trong đời được đặt chân tới diểm địa đầu được nêu trong bài thơ phác họa dáng hình đất nước của nhà thơ Tố Hữu:
“… Từ Trà Cổ rừng dương
Đến Cà Mau rừng đước…”
Sa Vĩ còn gọi là mũi Gót là mũi đất ở cực đông bắc Việt Nam thuộc phường Trà Cổ, thành phố Móng Cái. Đứng ở mũi Sa Vĩ, du khách phóng tầm mắt ra xa có thể chiêm ngưỡng được vẻ đẹp hình lưỡi liềm của bờ biển Trà Cổ.
>>> Mũi Sa Vĩ – điểm bắt đầu của chữ S Việt Nam
Thành phố Móng Cái
Móng Cái là một thành phố trực thuộc tỉnh Quảng Ninh, Móng Cái nằm cách Hà Nội 350km và cách Lạ Long 195km về phía Đông. Móng Cái có vị trí rất đặc biệt, giáp biển, sở hữu cả biên giới trên bộ và trên biển với Trung Quốc và là trung tâm thương mại bậc nhất phía Bắc.
Mua sắm luôn là một trong những điều hấp dẫn nhất với du khách khi tới Móng Cái. Chợ trung tâm Móng Cái nằm trên đường Trần Phú có kiến trúc hiện đại với đủ loại hàng hóa. Ngoài ra còn có các chợ Vinh Cơ chuyên các mặt hàng điện tử, chợ 2, chợ 3, Togi…Hàng hóa bạt ngàn chủ yếu có nguồn gốc từ Trung Quốc sẽ khiến du khách thấy “hoa mắt chóng mặt” khi lạc vào các “thiên đường mua sắm” này.
Đông Hưng (Trung Quốc)
Đông Hưng là thành phố thuộc Phòng Thành tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) nằm liền kề với biên giới Việt Nam và ngăn cách với thành phố Móng Cái bởi con sông Bắc Luân. Đông Hưng là thành phố có bề dày lịch sử và phát triển hơn 400 năm. Khu vực Đông Hưng ngày nay đã từng thuộc Việt Nam trong một thời gian dài đến tận thế kỷ 19. Trong thời kỳ thống trị Việt Nam, thực dân Pháp đã mắc một số sai lầm khi ký kết với nhà Thanh bản Hiệp ước Pháp-Thanh 1887 phân định biên giới, kết quả là các vùng trên rơi vào tay Trung Quốc. Với vị trí thuận lợi là nơi giao lưu buôn bán giữa hai nước Việt Trung, Đông Hưng từ lâu đã trở thành một địa chỉ du lịch mua sắm khá nổi tiếng và quen thuộc với người Việt Nam. Tại Đông Hưng bạn có cơ hội mua sắm các loại hàng hóa Trung Quốc với giá rất mềm từ chiếc bấm móng tay nho nhỏ đến những loại hàng hóa cồng kềnh như ti-vi, xe máy. Cửa khẩu quốc tế Móng Cái mở cửa hàng ngày từ 6h sáng tới 19h hàng ngày là nơi giao thương thương với Trung Quốc và từ lâu đã là điểm du lịch nổi tiếng của những người yêu thích mua sắm. Dịnh vụ tour du lịch sang tham quan mua sắm tại thị trấn Đông Hưng (Trung Quốc) là dịch vụ cực kỳ phổ biến và đơn giản. Chỉ cần có chứng minh nhân dân và 2 ảnh 4×4 và thông qua một công ty du lịch thì sau 1h là bạn đã có giấy thông hành sang Đông Hưng. Thực hiện một chuyến du lịch qua biên giới cũng sẽ để lại một một dấu ân khó phai trong chương trình du lịch bãi biển Trà Cổ của du khách.
Ẩm thực Trà Cổ
Là một bãi biển nằm trong vùng duyên hải vịnh Bắc Bộ có nhiều trầm tích và núi đá vôi mọc lên trên biển cả. Ẩm thực Trà Cổ được biết đến với các loại hải sản đặc trưng của khu vực này. Nếu thức dậy vào buổi sáng sớm để đi dạo đón bình mình trên biển Trà Cổ, bạnh sẽ bắt gặp hình ảnh những chiếc thuyền trở về sau cả một đêm dài chài lưới vất vả. Bạn sẽ được chứng kiến cảnh những ngư dân Trà Cổ khệ nệ khiêng từng bó lưới nặng trĩu và các đặc sản biển tươi rói như cá, tôm, mực, sam biển…Trong số những đặc sản ẩm thực Trà Cổ nói riêng và vùng Đông Bắc nói chung, thì những sản vật sau là nổi trội hơn cả:
Sam biển Trà Cổ
Nếu bạn đi tour du lịch biển Trà Cổ mà chưa thưởng thức món Sam biển tại nơi đây thì coi như bạn chưa đến Trà Cổ. Con Sam là đặc sản đặc thù mà thiên nhiên ưu ái ban tặng cho vùng biển Trà Cổ. Từ thịt Sam biển, người đầu bếp có thể chế biến thành nhiều món ăn độc đáo và vô cùng hấp dẫn như tiết canh Sam, gỏi Sam, Sam xào xả ớt, chân Sam xào chua ngọt, trứng Sam chiên giòn, Sam cũng được chế biến tùy theo sở thích như các món hấp, xào, chiên giòn hoặc xào ăn với miến. Mỗi món ăn từ Sam có những nét độc đáo quyến rũ riêng. Chỉ một lần được thưởng thức món đặc sản Sam biển này thôi, chắc chắn du khách sẽ còn muốn được quay lại chỉ để được thưởng thức các món ăn độc là được chế biến từ loài động vật biển hiếm hoi này tai bãi biển Trà Cổ.
Con Ngán đặc sản của biển Trà Cổ
Ngán là loài cùng họ với Ngao có nhiều ở vùng biển Trà Cổ. Đây là loài nhuyễn thể giàu dinh dưỡng, đặc biệt là chất kẽm. Món Ngán được chế biến nhiều kiểu như ngán nướng, hấp, nấu cháo, xào với bún, mì hay rau cải. Ngoài ra còn có Ngán ngâm rượu mà lời đồn đoán trong cánh mày râu là loại rượu này “ông uống bà rên” càng làm cho món đặc sản này ngày càng được du khách yêu quý tìm ăn.
Cu Kỳ Móng Cái
Cu Kỳ là loại thân giáp cùng họ với cua, nhưng to hơn và cũng chậm chạp hơn nhiều. Càng của Cu Kỳ rất to và nhiều thịt, thuy nhiên có điều đặc biệt là Cu Kỳ không dùng càng để cắp. Cu Kỳ Móng Cái được chế biến bằng cách bóc xé và ướp gia vị đậm đà, xào ướt với mùi vị rất đậm đà. Cu Kỳ được chế biến thành rất nhiều món khác nhau: bánh đa cù kỳ và miến cù kỳ… và được ăn kèm với rau sống, chấm mắm ớt mang đến hương vị đặc trưng của ẩm thực biển Trà Cổ.
Cà Sáy – món đặc sản vịt lai ngan
Cà Sáy là một cái tên có lẽ rất lạ lẫm với du khách thập phương, nhưng thực ra Cà Sáy là con lai của con vịt đực với con ngan cái, là con vật trung tính, không ra vịt, chẳng ra ngan, không đẻ được, nhìn nó giống vịt nhiều hơn giống ngan và có hương vị thơm ngon rất đặc trưng của vùng đất Tiên Yên. Món Cà Sáy không chỉ ngon bởi cách thức chế biến công phu mà còn được ăn kèm với loại nước chấm tuyệt hảo được pha từ nước mắm Cái Rồng, xá xí Trung Quốc cùng với vị cay dịu của gừng Tiên Yên.
Gà Tiên Yên
Là giống gà bản địa, gà đồi Tiên Yên được nuôi thả tự do trên những triền đồi, núi hàng ngày chúng tự đi kiếm thức ăn từ các loại côn trùng, kiến, mối…đêm về chúng lại bay lên ngủ trên các cành cây. Chính thói quen chăn thả này đã mang lại cho thịt gà Tiên Yên vị thơm ngọt đặc biệt, săn chắc mà giòn, không dai, ngậy mà không béo. Du được chế biến đơn giản như luộc hay công phu như nướng, nôm, quay…thì món đặc sản này luôn nhận được sự ngưỡng mộ của các tay sành ăn.
Khách sạn và nhà nghỉ tại Trà Cổ
Khi tới du lịch Trà Cổ, nhưng người ưa các hoạt động náo nhiệt thường chọn nghỉ đêm tại thành phố Móng Cái, ban ngày họ tự đi xe hoặc đi xe bus xuống tắm tại bãi biển Trà Cổ. Một số khách sạn tiêu biểu tại Móng Cái: Khách sạn Majestic (Đại lộ Hùng Vương gần cửa khẩu Bắc Luân), khách sạn Đông Hải; khách sạn Tràng An, khách sạn Bưu Điện.
Với những người yêu tiếng sóng biển và ưa sự tĩnh lặng, họ thường chọn một khách cạnh bãi biển như là: khách sạn Kim Hoang, khách sạn Trà Cổ, khách sạn Khe Chàm.
Các điểm vui chơi giải trí tại Trà Cổ
Chỉ cách Trà Cổ chưa tới 10km, nhiều người chọn đi chơi thành phố Móng Cái mỗi khi đêm về, họ đến với khu chợ đêm để ăn các món nướng, hoặc đi uống cafe hay vào hát tại các hàng Karaoke hiện đại, và các sàn nhảy vũ trường luôn tấp nập như Kinh Đô, hoặc sàn Lợi Lai, Thế Kỷ Xanh, Golden Bar…
Tuy nhiên những người lãng mãn thì lại chọn đi dạo trên bãi biển Trà Cổ hoặc thuê xe đạp đôi dọc bãi biển lên tận mũi Sa Vĩ
Thông tin cần thiết khác khi Du lịch biển Trà Cổ
Khi đi du lịch ngoài nhwuxng thông tin về tuyến điềm tham quan, nhà hàng khách sạn và các điểm vui chơi giải trí khác thì du khách cũng cần biết thêm các thông tin sau đây để dùng khi cần thiết:
Bệnh viện
Đồn Công An
Dịch vụ ngân hàng
Bưu điện
Trà Cổ là bãi biển tự nhiên, rộng, bằng phẳng, đi ra cách bờ ba, bốn chúc mét nước vẫn chưa ngập đầu người cao trung bình. Đây là một trong những bãi tắm lý tưởng, cát mịn như thảm tạo thành một đường viền chạy dài chạy dài suốt 17km từ mũi Gót (phía Bắc) đến mũi Ngọc (phía Nam) đủ cho hàng vạn người đến tắm cùng một lúc. Vào lúc nước thủy triều dâng cao, bãi tạo thành một bể tắm mênh mang. Bãi tắm Trà Cổ chưa hề bị ô nhiễm, nước trong lành, mát mẻ và thơ mộng hiếm có.
Bãi biển Trà Cổ nằm ở rìa ngoài của một đảo bồi tụ do sóng và dòng biển ven bờ tạo nên, cách đồng bằng Móng Cái bằng một dải phá có nước thủy triều lên xuống. Hiện nay đã có hệ thống đê ngăn và có đường nối liền biển với đất liền, giao thông đi lại thuận tiện.
Ven bờ biển là các cồn cát cao 3-4 mét, có làng mạc, dân cư đông đúc, chủ yếu làm nghề nông và chài lưới. Sát biển là các dải rừng phi lao chắn gió, cố định cát, tạo nên phong cảnh đẹp. Khí hậu ở khu vực Trà Cổ mát mẻ, không khí trong lành, không gian yên tĩnh. Nhiệt độ mùa hè từ tháng 5 tới tháng 9 dao động trong khoảng từ 260 – 280 nên rất thích hợp với nhu cầu nghỉ mát và tắm biển.
Bãi biển Trà Cổ nằm ở về phía đông của Vịnh Hạ Long, cách bãi cháy 195km theo đường bộ. Khác với vùng biển từ đảo Vĩnh Thực, Cái Chiên trở vào bị đảo và núi chia cắt ngang dọc, biển Trà Cổ mở ra bát ngát tận đường chân trời.